Prawidłowe ciśnienie u osób starszych – jak utrzymać je w normie?
Artykuł powstał przy współpracy z mgr Moniką GrzegorzewiczNadciśnienie tętnicze jest problemem globalnym. Zmaga się z nim co trzecia osoba, a według WHO stanowi ono najczęstszą przyczynę zgonów na świecie. Lekceważyć nie należy także niskiego ciśnienia. Utrzymywanie go na odpowiednim poziomie jest więc kluczowe w każdym wieku. Dziś zadbamy o prawidłowe ciśnienie u osób starszych. Podpowiadamy, jak dbać o ciśnienie u osób starszych i jakie są jego normy!
Czym jest ciśnienie krwi i co oznacza?
Odpowiednie ciśnienie krwi jest kluczowe dla zachowania zdrowia – o tym doskonale wiemy wszyscy. Wysokie ciśnienie krwi, czyli nadciśnienie, może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych, takich jak choroby sercowo-naczyniowe, udary mózgu czy choroby nerek. Z kolei zbyt niskie ciśnienie krwi – niedociśnienie, nazywane hipotonią – również może być niebezpieczne. Może prowadzić do zawrotów głowy, omdleń czy problemów z układem krążenia. Dlatego tak istotne jest, by w każdym wieku monitorować zdrowie układu krążenia i regularnie mierzyć ciśnienie krwi. A czym jest tak naprawdę owe ciśnienie?
Ciśnienie krwi to siła, z jaką krew przepływa przez naczynia krwionośne w organizmie. Za przepływ krwi w tętnicach odpowiada serce, które z każdym kolejnym uderzeniem wyrzuca określoną porcję krwi. Ta rozprowadzana jest dalej po naczyniach tętniczych, zaopatrując wszystkie narządy naszego ciała.
Wyróżnia się dwa parametry ciśnienia – ciśnienie skurczowe określające siłę pompowania krwi w trakcie skurczu oraz ciśnienie rozkurczowe opisujące siłę, jaką wywiera krew na tętnice w przerwie między skurczami. Normy ciśnienia różnią się w zależności od grupy wiekowej. Dziś na tapetę weźmy jednak zdrowie seniorów i prawidłowe ciśnienie u osób starszych. Warto bowiem wiedzieć, jakie są normy ciśnienia u osób starszych.
Normy ciśnienia u osób starszych
Za prawidłową i optymalną wartość ciśnienia przyjmuje się zwykle 120/80. Warto jednak wiedzieć, że w przypadku różnych grup wiekowych, dopuszczalne są jednak pewne odstępstwa od tej normy. Prawidłowe ciśnienie u osoby starszej będzie różniło się od norm dotyczących nastolatków.
U osób starszych, wraz z wiekiem, może dochodzić do podwyższenia ciśnienia przy jednoczesnym spadku pulsu. Zatem, jak prezentują się normy ciśnienia u osób starszych? Jak powinno kształtować się prawidłowe ciśnienie u osób starszych?
- prawidłowe ciśnienie u osoby powyżej 50. roku życia – 129/85 mmHg,
- prawidłowe ciśnienie u osoby powyżej 60. roku życia – 130/86 mmHg,
- prawidłowe ciśnienie w przedziale wiekowym 60-64 – około 134/87 mmHg,
- prawidłowe ciśnienie u osoby powyżej 65. roku życia – około 135/88 mmHg,
- prawidłowe ciśnienie u osoby od 70. do 79. roku życia – ok. 140/80 mmHg,
- prawidłowe ciśnienie u osoby powyżej 80. roku życia – około 140/70 mmHg.
Puls u osoby starszej powinien oscylować w granicach 60-70 uderzeń na minutę.
Wysokie ciśnienie u osób starszych – jak je obniżyć?
Pilnowanie normy ciśnienia u osób starszych jest niezwykle ważne. Nieprawidłowe ciśnienie u osób starszych może mieć poważne konsekwencje i prowadzić do wielu groźnych schorzeń. Nadciśnienie, czyli zbyt wysokie ciśnienie u seniora może prowadzić między innymi do niewydolności serca, zawału czy udaru mózgu. Bardzo często osoby w zaawansowanym wieku borykają się także z tak zwaną hipotonią ortostatyczną, czyli szybkim spadkiem ciśnienia podczas zmiany pozycji ciała. Takie wahania często towarzyszą innym chorobom, takim jak cukrzyca, niewydolność serca, choroby nerek, problemy endokrynologiczne czy na przykład choroba Parkinsona. W związku z tym niezwykle ważne jest otoczenie samego siebie i seniora najwyższą opieką oraz regularne mierzenie ciśnienia krwi. Niekiedy jednak, nawet bez pomiaru, jesteśmy w stanie rozpoznać skoki ciśnienia u osób starszych.
O wysokim ciśnieniu i przekroczeniu normy ciśnienia u osób starszych świadczyć mogą:
- bóle głowy,
- ból oczu,
- ból w klatce piersiowej
- duszności,
- niemożność złapania tchu,
- kołatanie serca,
- uderzenia gorąca,
- krwotoki z nosa,
- zaczerwienienie na twarzy i dekolcie.
Warto jednak zaznaczyć, że niekiedy przekroczenie wartości uznawanej za odpowiednie ciśnienie u osób starszych może dawać objawy podobne do tych występujących w przypadku niedociśnienia. A w jaki sposób obniżyć wysokie ciśnienie u osoby starszej? W jaki sposób zadbać o prawidłowe ciśnienie krwi u osoby starszej?
Przede wszystkim zadbajmy o spokój – połóżmy się w wygodnej pozycji i postarajmy się uspokoić oddech. Wypijmy powoli szklankę wody i zadbajmy o dopływ świeżego powietrza do pomieszczenia, w którym przebywamy. W długofalowej perspektywie, na wysokie ciśnienie u osób starszych pomóc może również odpowiednia dieta oraz aktywność fizyczna. W przypadku pacjentów cierpiących na nadciśnienie, konieczne zazwyczaj jest włączenie leczenia farmakologicznego.
Niskie ciśnienie u osób starszych – jak je podnieść?
Niskie ciśnienie może doprowadzić do niedotlenienia narządów, w tym na przykład mózgu. U osób starszych może skutkować nagłymi zaburzeniami równowagi i upadkiem, a nawet utratą przytomności.
O niskim ciśnieniu u osób starszych świadczyć mogą:
- bóle i zawroty głowy,
- senność,
- zmęczenie fizyczne i osłabienie,
- zaburzenia widzenia,
- problemy z koncentracją,
- zaburzenia równowagi i chwiejny krok,
- kołatanie serca.
Podstawą radzenia sobie z hipotonią będzie przede wszystkim zmiana nawyków i trybu życia. Zaleca się przywiązanie większej wagi do nawyków żywieniowych i wprowadzenia diety niskociśnieniowej. Ta bazuje przede wszystkim na produktach pełnoziarnistych, takich jak ciemne pieczywo, kasze czy razowe makarony. Warto jednak wiedzieć, że produkty też są bogate w błonnik, który w przypadku osób starszych i osób z zaburzeniami trawienia, nie będzie pożądany. Na zbyt niskie ciśnienie u osób starszych pomóc może również zwiększenie aktywności fizycznej.
Świetnie sprawdzą się tutaj ćwiczenia dla seniorów, spacery, wodny aerobik czy – coraz bardziej popularny wśród osób starszych – nordic walking. Jeśli problemem są nagłe skoki ciśnienia u osób starszych, a senior zmaga się z niedociśnieniem, doraźnie podnieść możemy je wypijając kawę czy ziołowe napary na przykład z liści mięty pieprzowej, lukrecji czy arniki. Zwiększenie podaży soli w diecie również wpłynie na podwyższenie ciśnienia tętniczego, choć należy do tego podchodzić ostrożnie.