Układ moczowy męski. Najważniejsze informacje

Układ moczowy mężczyzny odpowiada za filtrację krwi, usuwanie toksyn i regulację płynów w organizmie. Jego budowa różni się od kobiecego odpowiednika, m.in. ze względu na obecność prostaty. W tym artykule omówimy jego działanie, funkcje i najczęstsze problemy zdrowotne.
Układ moczowy męski – czym się charakteryzuje?
Układ moczowy mężczyzny pełni istotną rolę w oczyszczaniu organizmu, regulacji poziomu płynów i utrzymaniu równowagi elektrolitowej. W przeciwieństwie do kobiecego układu moczowego jest bezpośrednio powiązany z układem rozrodczym – cewka moczowa pełni zarówno funkcję wydalniczą, jak i przewodzi nasienie podczas ejakulacji, co wpływa na jego funkcjonowanie i podatność na różne schorzenia. Problemy z prostatą, infekcje dróg moczowych czy trudności z oddawaniem moczu to jedne z najczęstszych dolegliwości, które mogą znacząco wpłynąć na komfort życia mężczyzny.
Układ moczowy męski - czym różni się od żeńskiego?
Mimo że podstawowe elementy układu moczowego są u mężczyzn i kobiet takie same, ich rozmieszczenie i funkcje w pewnych aspektach się różnią. Nerki, odpowiedzialne za filtrowanie krwi i produkcję moczu, znajdują się po obu stronach kręgosłupa. Wytwarzany w nich mocz spływa do moczowodów, które transportują go do pęcherza moczowego – elastycznego zbiornika magazynującego płyn do momentu wydalenia.

Więcej informacji o układzie moczowym żeńskim przeczytasz w osobnym wpisie na naszej stronie.
To, co wyróżnia układ moczowy mężczyzny, to prostata, czyli gruczoł krokowy, który znajduje się tuż pod pęcherzem moczowym. Jego główną rolą jest produkcja płynu, który wchodzi w skład nasienia. Z wiekiem prostata może się powiększać, co może prowadzić do problemów z oddawaniem moczu, takich jak trudności w rozpoczęciu mikcji czy uczucie niepełnego opróżnienia pęcherza. To przez miąższ prostaty przechodzi cewka moczowa, pełniąca podwójną funkcję – odprowadzanie moczu i nasienia. Cewka moczowa męska jest znacznie dłuższa niż kobieca (ma od 15 do 20 cm), co sprawia, że infekcje dróg moczowych u mężczyzn zdarzają się rzadziej. Jednak kiedy już do nich dojdzie, zwykle są trudniejsze w leczeniu i mogą powodować poważniejsze powikłania.
Jak działa układ moczowy mężczyzny?
Choć wydalanie moczu to podstawowa funkcja układu moczowego męskiego, jego rola w organizmie jest znacznie szersza. Nerki każdego dnia filtrują ogromne ilości krwi, usuwając zbędne substancje i toksyny, które powstają w procesach metabolicznych. Wraz z moczem organizm pozbywa się nadmiaru soli, mocznika i kreatyniny. Dzięki temu układ moczowy bierze udział w regulacji ciśnienia krwi, zapobiega odwodnieniu i utrzymuje odpowiedni poziom elektrolitów.
Pęcherz moczowy pełni funkcję magazynu moczu, który może pomieścić od 300 do 500 ml płynu. Gdy pęcherz się napełnia, receptory w jego ścianach wysyłają sygnał do mózgu, informując o potrzebie oddania moczu. Cały proces wymaga koordynacji mięśni dna miednicy, zwieracza cewki moczowej i mięśnia wypieracza pęcherza. U zdrowego mężczyzny układ ten działa sprawnie, pozwalając kontrolować moment oddawania moczu.

Przeczytaj również nasz artykuł, w którym znajdziesz pozostałe informacje o układzie moczowym człowieka.
Najczęstsze problemy z układem moczowym u mężczyzn
Mimo że układ moczowy mężczyzny jest mniej podatny na infekcje niż u kobiet, z wiekiem wzrasta ryzyko innych schorzeń, zwłaszcza związanych z prostatą. Jednym z najczęstszych problemów jest przerost gruczołu krokowego (BPH – łagodny rozrost prostaty). Powiększona prostata uciska cewkę moczową, powodując trudności w oddawaniu moczu, częste wizyty w toalecie, zwłaszcza w nocy, oraz uczucie niepełnego opróżnienia pęcherza.
Kamica nerkowa
Kamica nerkowa to kolejne schorzenie polegające na powstawaniu złogów w nerkach. Mogą one blokować przepływ moczu, powodując silny ból (kolkę nerkową), nudności, wymioty oraz krwiomocz.
Zapalenie dróg moczowych
Nie można też zapominać o zapaleniu dróg moczowych u mężczyzn, które – choć rzadsze niż u kobiet – jest trudniejsze do wyleczenia. Może obejmować cewkę moczową, pęcherz lub nerki i prowadzić do poważnych powikłań, jeśli nie zostanie odpowiednio leczone.
Jakie są objawy zapalenia dróg moczowych u mężczyzn?
Zapalenie dróg moczowych u mężczyzn często zaczyna się od pieczenia i bólu podczas oddawania moczu. Z czasem mogą pojawić się także inne objawy, takie jak częstsze oddawanie moczu, parcie na pęcherz, zmiana zapachu i koloru moczu, a nawet ból w dolnej części brzucha lub pleców. W przypadku zakażenia nerek może dojść do gorączki i ogólnego osłabienia organizmu.
Jeśli zauważysz u siebie tego typu symptomy, warto jak najszybciej skonsultować się z lekarzem. Nieleczone infekcje mogą prowadzić do poważniejszych problemów, takich jak zapalenie gruczołu krokowego czy przewlekłe zakażenia nerek.
W przypadku zaburzeń przepływu moczu lekarz może zlecić UFL badanie (uroflowmetrię), które ocenia szybkość i objętość strumienia moczu. To proste, bezbolesne badanie może pomóc w wykryciu przerostu prostaty lub innych zaburzeń układu moczowego. Inne powszechne badania diagnostyczne obejmują badanie ogólne, jak i posiew moczu, czy USG układu moczowego.
Leczenie infekcji dróg moczowych zazwyczaj opiera się na antybiotykoterapii, natomiast w przypadku przerostu prostaty lekarz może zalecić terapię farmakologiczną lub – w bardziej zaawansowanych przypadkach – zabieg chirurgiczny.
Pamiętaj, że ten artykuł ma charakter informacyjny i nie zastępuje konsultacji medycznej. W przypadku problemów z układem moczowym skontaktuj się z lekarzem.