O co powinniśmy najbardziej zadbać przy higienie osób starszych
Artykuł powstał przy współpracy z mgr Moniką GrzegorzewiczHigiena osób starszych to ważny temat dla opiekunów seniorów oraz ich rodzin, które starają się zapewnić im jak największy komfort. Pielęgnacja osoby starszej to jednak nie tylko sposób na wspomaganie samopoczucia seniora, ale także ochrona zdrowia skóry, czy nawet profilaktyka przeciwodleżynowa. Dlatego tak ważne jest, by kompleksowo zadbać o problemy higieniczne osób starszych. W jaki sposób?
Najczęstsze problemy higieniczne osób starszych
Problemy higieniczne osób starszych wynikają najczęściej z ograniczenia ruchowego. To, co jest dla większości z nas codziennością, dla seniora staje się wręcz niewykonalne. O jakie czynności chodzi?
● Kąpiel bądź prysznic – senior w pewnym wieku może zauważać duże problemy podczas samodzielnego mycia się. Jest to związane z niedostosowaniem łazienki do potrzeb osoby starszej: brak uchwytów czy antypoślizgowych dywaników. Mycie się osób na wózkach czy unieruchomionych zależy wyłącznie od opiekuna, co również bywa problematyczne, jeśli nie jest wykonywane odpowiednio.
● Higiena jamy ustnej – protezy seniorów bywają zaniedbane, noszone całą dobę (zwłaszcza przy problemach z pamięcią) i niedoczyszczone. To powoduje nie tylko dyskomfort, ale również rozwój chorób jamy ustnej.
● Higiena intymna u seniorów – bardzo wrażliwy temat, który wiąże się nie tylko z regularną higieną, ale także zmianą wyrobów chłonnych. Seniorzy, którzy nie mają odpowiedniej opieki, mogą bagatelizować higienę intymną, co przyczynia się do poważnych problemów zdrowotnych.
Higiena osób starszych niesie ze sobą ogromne korzyści
Skóra to największy organ naszego ciała. Pełni funkcję obronną, stanowi ochronę tego, co znajduje się wewnątrz. Z wiekiem jednak staje się coraz słabsza i sama również potrzebuje wiele pomocy. Tak w skrócie można opisać to, czym jest higiena – to odpowiednie praktyki, które mają zadbać o zdrowie skóry. A ono wiąże się nie tylko z lepszym wyglądem. U seniorów higiena to przede wszystkim ochrona przed otarciami, przerwaniem ciągłości skóry, odparzeniami, a nawet odleżynami. Pielęgnacja osoby starszej chroni również przed infekcjami – na przykład intymnymi, moczowymi czy jamy ustnej. Oczywiście higiena osób starszych nie kończy się tylko na sferze cielesnej. Ma ona ogromny wpływ również na zdrowie psychiczne seniora, który może czuć się bardziej komfortowo we własnym ciele.
Pielęgnacja osoby starszej – najważniejsze zabiegi pielęgnacyjne
Higiena osób starszych, zarówno mobilnych, jak i leżących, zawsze powinna skupiać się wokół najważniejszych zabiegów pielęgnacyjnych. Są to:
● Mycie zębów wraz z czyszczeniem protezy – to najlepsza ochrona przed infekcjami jamy ustnej, aftami i innymi bolesnymi zmianami, które dla seniora mogą być bardzo nieprzyjemne. Należy wykonywać ją minimum dwa razy dziennie, najlepiej zaś po każdym posiłku. Konieczne jest również dbanie o to, by senior nie nosił protezy przez całą dobę.
● Higiena całego ciała – mycie całej skóry to codzienny rytuał pielęgnacyjny, który chroni ten organ przed chorobami. Konieczne jest tu korzystanie z odpowiednich kosmetyków dla seniora, środków pielęgnacyjnych o charakterze nawilżającym, a także kremów natłuszczających, które uzupełniają słabą w tym wieku naturalną barierę hydrolipidową naskórka. Warto też poddawać miejsca, które są szczególnie narażone na odparzenia i odleżyny wietrzeniu a także unikać uciskającej garderoby.
● Mycie włosów – to jedna z tych czynności, które mogą szybko poprawić samopoczucie seniora. Należy pamiętać o tym, że tłuste włosy nierzadko wiążą się ze swędzącą, napiętą skórą głowy, która dla osoby starszej jest tym bardziej uciążliwa.
● Regularna zmiana pieluchomajtek – pieluchomajtki dla dorosłych to wyroby chłonne niezbędne seniorom, borykającym się z nietrzymaniem moczu. Chronią przed wilgocią i związanymi z nią zmianami skórnymi. Regularna zmiana wyrobów chłonnych i odpowiednia higiena to także najlepszy sposób na ochronę przed infekcjami intymnymi. Warto zachęcić seniora do podjęcia fizjoterapii uroginekologicznej, aby zmniejszyć objawy inkontynencji. Terapia może zmniejszyć, a nawet wyleczyć nietrzymanie moczu. To z kolei zmniejszy częstotliwość występowania infekcji intymnych.
● Zmiana ubrań – seniorzy nierzadko mają przytłumiony zmysł węchu, dlatego nie wyczuwają, w którym momencie ich ubrania powinny trafić do prania. Warto przypominać osobie starszej o zmianie ubrania, a najlepiej przygotowywać komplet na zmianę każdego dnia. Warto zadbać o odpowiednio dopasowany strój, który nie powoduje zbyt dużych uciśnięć w talii, gdyż może to zaburzyć pracę przepony i może pogłębiać problemy z nietrzymaniem moczu.
Pielęgnacja osoby starszej leżącej
Problemy higieniczne osób starszych najczęściej wiążą się z utrudnionym wykonywaniem niegdyś łatwych czynności. U osób leżących są one niemożliwe do wykonania. Dlatego za kompletną higienę odpowiada opiekun. Koniecznie pamiętaj, że leżący senior ma uczucia, jego skóra jest wrażliwa, a uszy słyszą nierzadko więcej, niż nam się wydaje. Zachowaj więc delikatność i zadbaj o odpowiedni język podczas zabiegów higienicznych. Nie pomijaj żadnych czynności, które wykonane zostałyby u osoby mobilnej. Do mycia możesz używać płynów bez konieczności spłukiwania, chusteczek nawilżanych czy gąbki nasączonej wodą. Kąpiel czy mycie włosów wykonuj raz, dwa razy w tygodniu, korzystając z dmuchanych wanienek lub przenosząc seniora pod prysznic. Nie zapominaj także o higienie jamy ustnej i higienie intymnej, a także o czesaniu włosów czy obcinaniu paznokci.
Higiena osób starszych to temat trudny dla opiekunów, zwłaszcza rodziny, a jednak niezwykle istotny dla samych seniorów. Potrzebują oni bowiem kompleksowej opieki, by jak najdłużej zachować zdrowie, a także jak najlepsze samopoczucie.
Komentarze
Bardzo ciekawy i pomocny artykuł. Rady na pewno mi pomogą w opiece nad chorą babcią.
Jak dla mnie opiekuna osoby leżącej z niedowładem czterokończynowym i Alzheimer bardzo przydatne informacje.