Obniżenie narządów rodnych - objawy i przyczyny
Artykuł powstał przy współpracy z mgr Moniką Grzegorzewicz
Obniżenie narządów rodnych z pewnością nie jest dolegliwością, którą należy bagatelizować. Może dotykać nawet do 11% kobiet, z uwzględnieniem faktu, iż osoby po 60. i 70. roku życia borykają się z obniżoną macicą i innymi narządami rodnymi częściej, niż kobiety młode. Co powoduje obniżenie narządów rodnych? Jakie są objawy, które powinny Cię zaniepokoić?
Czym jest obniżenie narządów rodnych?
Obniżenie narządów rodnych to zmiana w ułożeniu macicy i pochwy, która wpływa bezpośrednio nie tylko na Twój komfort, ale także na zdrowie organizmu. Chociaż często mówi się o tym, czym jest obniżona macica, nie tylko ten organ podlega obniżeniu w wyniku rozciągnięcia więzadeł, powięzi i osłabienia mięśni dna miednicy. Pęcherz moczowy, odbytnica, jelito cienkie czy nawet cewka moczowa także mogą ulec obniżeniu. W momencie, w którym dochodzi do zmiany położenia narządów, możesz zauważyć wiele nieprzyjemnych objawów, które wiążą się nie tylko z dyskomfortem, ale również nietrzymaniem moczu czy problemami z wypróżnianiem. Czym jednak jest spowodowane obniżenie narządów rodnych?
Obniżenie narządów rodnych – przyczyny
Obniżenie narządów rodnych może być spowodowane wielorakimi czynnikami. Trudno więc mówić o jednym konkretnym powodzie, gdyż tych może być wiele. Podczas pierwszej wizyty u lekarza możesz więc nie otrzymać jasnej odpowiedzi na pytanie, co spowodowało u Ciebie obniżenie narządów rodnych. Do najczęstszych przyczyn zalicza się uszkodzenie struktur więzadłowych w obrębie miednicy mniejszej. Dochodzi do nich na przykład podczas porodu, ale nie tylko. Prolaps macicy poza strzępki błony dziewiczej, czyli kiedy dochodzi do jej wyłonienia poza pochwę po porodzie, jest relatywnie rzadką przypadłością, jednak niewielkie obniżenie macicy czy innych organów może pojawić się częściej, także po operacjach w obrębie miednicy lub stawu biodrowego. Za obniżenie narządów rodnych odpowiada także naturalny proces starzenia się organizmu. Istnieją także czynniki zwiększające ryzyko obniżenia jednego bądź więcej narządów rodnych. Są nimi:
- otyłość,
- chroniczne choroby przebiegające z kaszlem (na przykład obturacyjna choroba płuc),
- częste zaparcia,
- nieprawidłowa budowa miednicy,
- wrodzone wady kręgosłupa,
- poród z użyciem kleszczy bądź próżnociągu,
- uwarunkowania genetyczne.
Obniżenie narządów rodnych – objawy
Po czym możesz rozpoznać obniżenie narządów rodnych? Objawy zależą w dużej mierze od zaawansowania tego problemu:
- Początkowe objawy mogą być niezauważalne. Często to ucisk, uczucie ciała obcego w pochwie, które pojawia się zazwyczaj pod koniec dnia lub w trakcie cięższej aktywności fizycznej. Może ono pojawić się również po korzystaniu z toalety, przede wszystkim po intensywnym parciu.
- Dokuczliwym i częstym objawem jest także dyskomfort odczuwany podczas oddawania moczu. Wiąże się on z trudnościami w rozpoczęciu mikcji, ale również uczuciem niepełnego opróżnienia pęcherza i częstomoczem.
- Może pojawić się także nietrzymanie moczu. W takich sytuacjach pomocna może okazać się bielizna chłonna, na przykład Elly.
- Możesz odczuć także ból w okolicy krocza, podbrzusza lub odcinku krzyżowym kręgosłupa.
- U niektórych kobiet, u których występuje poważniejsze obniżenie organów miednicy mniejszej, może ono być widoczne jako uwypuklenie w pochwie.
Obniżenie narządów rodnych – stopnie
Obniżenie macicyczy też innych organów znajdujących się w miednicy wyróżnia się ze względu na stopnie obniżenia i rodzaje defektu. Stopnie obniżenia to:
- I stopień – struktury obniżone nie przekraczają przedsionka pochwy,
- II stopień – obniżenie dochodzi do przedsionka pochwy,
- III stopień – przodująca część obniżenia jest już poza przedsionkiem pochwy. W takiej sytuacji może być widoczna na zewnątrz.
Z kolei rodzaje defektów pozwalają wyróżnić poziom uszkodzenia:
- Uszkodzenie na poziomie 1, czyli najwyższym,to uszkodzenie więzadeł krzyżowo-macicznych, objawia się jako obniżenie jelita cienkiego (enterocele).
- Uszkodzenie na poziomie 2 to uszkodzenie powięzi pęcherzowo-pochwowej (cystocele) lub odbytniczo-pochwowej (rectocele).
- Uszkodzenie na poziomie 3 to uszkodzenie struktur, które podtrzymują cewkę moczową (urethrocele).
Należy zaznaczyć, że w diagnostyce lekarz powinien opierać się na badaniu wziernikiem i za pomocą USG. Często problem nie jest tak oczywisty. Np. obniżenie pęcherza, czyli uwypuklenie do pochwy, może nie wynikać jedynie z uszkodzenia powięzi pęcherzowo-pochwowej, ale z naciskającej na niego macicy. W takim wypadku problem byłby wyżej.
Ćwiczenia na wypadanie macicy i inne sposoby leczenia obniżenia narządów rodnych
Jak wyleczyć obniżenie narządów rodnych? Ćwiczenia są jedną z pierwszych myśli, które mogą przyjść Ci do głowy. To prawda – ćwiczenia na wypadanie macicy czy innych narządów są przeprowadzane w gabinetach urofizjoterapeutów. To jednak nie jedyny sposób leczenia tej przypadłości. Terapia zależna jest przede wszystkim od rodzaju obniżenia, stopnia zaawansowania oraz wieku pacjentki. Pierwsze dwa stopnie obniżenia narządów rodnych najczęściej leczone są właśnie za pomocą fizjoterapii. Fizjoterapia może realnie wspomóc pacjentkę i wzmocnić osłabione mięśnie dna miednicy, a tym samym odciążyć uszkodzone struktury więzadłowo-powięziowe. Pacjentki po menopauzie mogą otrzymać miejscową estrogenoterapię, która także powiązana jest z fizjoterapią bądź terapią pessarami. Jeśli leczenie zachowawcze jest niemożliwe lub nieskuteczne, lekarz może zaproponować metody operacyjne dobrane do konkretnego problemu pacjentki.
Obniżenie macicy, pęcherza czy odbytnicy po porodzie, to realne i bardzo uporczywe problemy, z którymi boryka się wiele kobiet. Jeśli jesteś jedną z nich, koniecznie udaj się do ginekologa lub urofizjoterapeuty.