Wysiłkowe, naglące i mieszane - rodzaje nietrzymania moczu
Artykuł powstał przy współpracy z dr n.med. Anitą Sikorą-SzubertWedług statystyk nietrzymanie moczu (NTM) może dotyczyć nawet dwóch milionów osób w Polsce. Dane są jednak szacunkowe, gdyż – z powodu wstydliwego charakteru tych dolegliwości osoby chore rzadko zgłaszają się po pomoc do specjalistów. A nietrzymanie moczu z całą pewnością nie jest chorobą, którą można bagatelizować.
Naglące nietrzymanie moczu, mieszane nietrzymanie moczu i wysiłkowe NTM to problem, który może dotyczyć zarówno kobiet jak i mężczyzn, bez względu na wiek. Dowiedz się więcej o NTM, by móc skutecznie z nim walczyć.
Czym jest nietrzymanie moczu?
O nietrzymaniu moczu mówi się wtedy, gdy do wycieku moczu z cewki dochodzi w sposób niekontrolowany. Dolegliwości mogą występować z różnym nasileniem w dzień i/lub w nocy. Między innymi ze względu na różnice anatomiczne, to właśnie kobiety częściej mogą cierpieć na nietrzymanie moczu. Wynika to z budowy ich mięśni dna miednicy jak również takich czynników ryzyka jak porody naturalne czy okres menopauzalny. Należy jednak pamiętać, że również mężczyźni – i to nie tylko w podeszłym wieku – muszą pamiętać o możliwości wystąpienia NTM. Ze względu na objawy oraz przyczyny występowania nietrzymania moczu, obecnie rozróżnia się trzy rodzaje NTM.
Wysiłkowe nietrzymanie moczu – stopnie, przyczyny i objawy
Wysiłkowe nietrzymanie moczu uznawane jest za najczęstszy rodzaj NTM (szczególnie u osób młodszych), który również bardzo często występuje u kobiet. Do głównych objawów tego rodzaju NTM należy mimowolne oddawanie niewielkich ilości moczu podczas wzrostu ciśnienia w jamie brzusznej, tak jak to się dzieje np. podczas kaszlu, kichania, śmiechu, aktywności fizycznej. Problemy te mogą być spowodowane zaburzeniami w mechanizmie zamykania cewki moczowej, np. w związku z uszkodzeniami mechanicznymi podczas porodu, z powodu osłabionych lub uszkodzonych mięśni dna miednicy. Niestety na nasilenie czy wystąpienie objawów wysiłkowego nietrzymania moczu wpływ mają nie tylko porody, ale też otyłość, częste zaparcia, przewlekły kaszel, operacje w okolicy podbrzusza czy menopauza. Wyróżnia się trzy podstawowe stopnie wysiłkowego NTM.
Wysiłkowe nietrzymanie moczu – stopnie:
I stopień – do wycieku dochodzi w sytuacji, w której w jamie brzusznej nagle zwiększa się ciśnienie. Najczęściej obserwujemy popuszczanie moczu przy kaszlu. Niekontrolowane popuszczanie jest niewielkie, najczęściej w pozycji stojącej.
II stopień – do nietrzymania moczu dochodzi podczas wysiłku fizycznego o średnim natężeniu, na przykład przy dźwiganiu lub bieganiu.
III stopień – nawet niewielki wzrost ciśnienia w jamie brzusznej może spowodować popuszczanie moczu. Do wycieku dochodzi także w pozycji leżącej.
W zależności od stopnia nietrzymania moczu, lekarz może zalecić różne sposoby leczenia. Przede wszystkim jednak wysiłkowe nietrzymanie moczu w pierwszej kolejności powinno się leczyć z pomocą fizjoterapii uroginekologicznej. Spotkania z odpowiednio wykwalifikowanym fizjoterapeutą będą miały na celu naukę dobrej pracy mięśni dna miednicy, tak aby można było kontynuować ćwiczenia na nietrzymanie moczu samodzielnie w warunkach domowych. Fizjoterapeuta przeprowadzi wnikliwe badanie, może również do swoich działań wykorzystywać specjalistyczne sprzęty takie jak usg, emg czy zalecić zabiegi elektrostymulacji. Po dobrze przeprowadzonej diagnostyce fizjoterapeuta dopasuje odpowiednią terapię, przedstawi prawidłowe nawyki toaletowe, będzie obserwował postępy w zmniejszeniu dolegliwości.
Naglące nietrzymanie moczu
Naglące nietrzymanie moczu określa się także jako nietrzymanie moczu z parcia. W przypadku tych dolegliwości chory odczuwa zwiększoną potrzebę oddania moczu, którego zdarza się, że nie jest w stanie utrzymać. Naglące nietrzymanie moczu jest spowodowane najczęściej nadaktywnością mięśnia wypieracza pęcherza moczowego, który odpowiada m. in. za gromadzenie moczu w pęcherzu i właściwe go opróżnianie. W przeciwieństwie do wysiłkowego nietrzymania moczu, ten rodzaj wiąże się z wyczuwalnym parciem, którym poprzedzone są epizody niekontrolowanej mikcji. Naglącemu nietrzymaniu moczu bardzo często towarzyszy także częstomocz, a zatem oddawanie moczu powyżej 8 razy na dobę oraz nykturia, czyli potrzeba oddawania moczu w nocy (minimum dwa razy). Często zwiększone parcie na pęcherz czy częste wizyty w toalecie mogą być również związane z infekcją układu moczowego. Dlatego koniecznie udaj się do lekarza, który pomoże ci w zdiagnozowaniu problemu. Jedną z możliwości leczenia naglącego nietrzymania moczu jest farmakoterapia.
Mieszane nietrzymanie moczu
Mieszane nietrzymanie moczu – jak mówi sama nazwa – występuje wtedy, gdy chory cierpi zarówno na wysiłkowe NTM, jak i na naglące NTM. Najczęściej przeważający jest jeden z rodzajów dolegliwości. Dlatego konieczna jest uważna obserwacja objawów tak, aby najlepiej opisać problem podczas wywiadu lekarskiego.
Nietrzymanie moczu z przepełnienia
To rodzaj nietrzymania moczu, który dotyczy najczęściej mężczyzn i jest spowodowany występowaniem przeszkody podpęcherzowej, którą może być na przykład przerośnięta prostata. W takiej sytuacji pęcherz nie jest prawidłowo opróżniany, a zalegający mocz powoli zaczyna wyciekać przez cewkę. Jeśli zauważasz „przelewanie się” zawartości pęcherza, nie zwlekaj z wizytą u specjalisty. Może być to spowodowane nie tylko powiększonym sterczem, ale także zaburzeniami neurologicznymi.
Nietrzymanie moczu – niezależnie od rodzaju – zawsze jest jasnym znakiem od organizmu, że coś się z nim dzieje. Odczytuj te sygnały i nigdy ich nie bagatelizuj. Dzięki temu możesz mu skutecznie pomóc. Oprócz leczenia pamiętaj także o higienie i ochronie przed wilgocią. To zwiększy twój komfort i zminimalizuje ryzyko pojawienia się infekcji. W tym pomoże ci Elly – wkładki lub bielizna chłonna, dzięki której poczujesz się swobodnie.